2024-02-21

(चि॰)

माघः-11-12 ,मिथुनम्-पुनर्वसुः🌛🌌 , कुम्भः-शतभिषक्-11-09🌞🌌 , तपस्यः-12-03🌞🪐 , बुधः

  • Indian civil date: 1945-12-02, Islamic: 1445-08-11 Shaʿbān, 🌌🌞: सं- कुम्भः, तं- मासि, म- कुंभं, प- फग्गण, अ- फागुन
  • संवत्सरः - शोभनः
  • वर्षसङ्ख्या 🌛- शकाब्दः 1945, विक्रमाब्दः 2080, कलियुगे 5124
  • 🪐🌞ऋतुमानम् — शिशिरऋतुः उत्तरायणम्
  • 🌌🌞सौरमानम् — शिशिरऋतुः उत्तरायणम्
  • 🌛चान्द्रमानम् — शिशिरऋतुः माघः (≈तपः)

खचक्रस्थितिः

  • |🌞-🌛|तिथिः — शुक्ल-द्वादशी►11:28; शुक्ल-त्रयोदशी►
  • 🌌🌛नक्षत्रम् — पुनर्वसुः►14:16; पुष्यः► (कर्कटः)
  • 🌌🌞सौर-नक्षत्रम् — शतभिषक्►
    • राशि-मासः — माघः►
  • 🌛+🌞योगः — आयुष्मान्►11:47; सौभाग्यः►
  • २|🌛-🌞|करणम् — बालवम्►11:28; कौलवम्►24:22!; तैतिलम्►
  • 🌌🌛- चन्द्राष्टम-राशिः—धनुः
  • 🌞-🪐 मूढग्रहाः - शनिः (-6.94° → -6.05°), बुधः (5.90° → 5.15°)
  • 🌞-🪐 अमूढग्रहाः - मङ्गलः (25.89° → 26.12°), गुरुः (-67.98° → -67.13°), शुक्रः (26.47° → 26.24°)

राशयः
शनि — कुम्भः►. गुरु — मेषः►. मङ्गल — मकरः►. शुक्र — मकरः►. बुध — कुम्भः►. राहु — मीनः►. केतु — कन्या►.

दिनमान-कालविभागाः

  • 🌅—06:32-12:22🌞-18:12🌇
⬇ ⬆ ⬇
चन्द्रः ⬆15:47 ⬇04:50*
शनिः ⬆06:56 ⬇18:39
गुरुः ⬆10:22 ⬇22:48
मङ्गलः ⬇16:22 ⬆04:57*
शुक्रः ⬇16:20 ⬆04:57*
बुधः ⬇17:49 ⬆06:14*
राहुः ⬆09:07 ⬇21:18
केतुः ⬇09:07 ⬆21:18
  • 🌞⚝भट्टभास्कर-मते वीर्यवन्तः— प्रातः—06:32-08:00; साङ्गवः—09:27-10:55; मध्याह्नः—12:22-13:50; अपराह्णः—15:17-16:45; सायाह्नः—18:12-19:45
  • 🌞⚝सायण-मते वीर्यवन्तः— प्रातः-मु॰1—06:32-07:19; प्रातः-मु॰2—07:19-08:06; साङ्गवः-मु॰2—09:39-10:26; पूर्वाह्णः-मु॰2—11:59-12:45; अपराह्णः-मु॰2—14:19-15:05; सायाह्नः-मु॰2—16:39-17:25; सायाह्नः-मु॰3—17:25-18:12
  • 🌞कालान्तरम्— ब्राह्मं मुहूर्तम्—04:54-05:43; मध्यरात्रिः—23:08-01:36
  • राहुकालः—12:22-13:50; यमघण्टः—08:00-09:27; गुलिककालः—10:55-12:22
  • शूलम्—उदीची (►12:45); परिहारः–क्षीरम्

उत्सवाः

  • कुलशेखर आऴ्वार् तिरुनक्षत्तिरम्, गुजरात-ग्राम-युद्धम् #१७५, जयन्ती-महाद्वादशी, तिरुच्चॆन्दूर् मुरुगऩ् माचित् तिरुविऴा 9म् नाळ्—तङ्ग कैलाच वाहऩम्, तिलपद्म-द्वादशी/तिलोत्पत्ति, प्रदोष-व्रतम्, भीष्म-द्वादशी, वराह-कल्पादिः, वराह-द्वादशी

भीष्म-द्वादशी

Observed on Śukla-Dvādaśī tithi of Māghaḥ (lunar) month (Sūryōdayaḥ/puurvaviddha).

Details

गुजरात-ग्राम-युद्धम् #१७५

Event occured on 1849-02-21 (gregorian).

East India Company British troops under Hugh Gough, aided mostly by superior artillery, smashed rAjA sher-singh’s army at Gujrat village near Chenab.

Sher Singh was unable to find sufficient food for his army - his retreat east towards friendly sikh villages was blocked by a swollen Chenab with a few fords defended by irregular Muslim cavalry under British officers. Sher Singh withdrew to Gujrat, where his army hastily prepared a defensive position - alas, the terrain was not as advantageous as in Chillianwala. 96 Field Guns + 67 Siege Guns of the British overwhelmed Sher Singh’s 60 guns in a 3 hour battle. The artillery then assisted the British infantry advance. Finally, the cavalry took up a ruthless pursuit, which turned the Sikh retreat into a rout over 12 miles (19 km).

Aftermath: The remnants of Sher Singh’s forces retreated across the Jhelum River and into progressively rougher country with Muslim villagers for eleven days, but Sher Singh was finally forced to agree to British terms for surrender.

Details

जयन्ती-महाद्वादशी

Dvadashi tithi, combined with Punarvasu nakshatra.

Details

कुलशेखर आऴ्वार् तिरुनक्षत्तिरम्

Observed on Punarvasuḥ nakshatra of Kumbhaḥ (sidereal solar) month (Prātaḥ/paraviddha).

Details

प्रदोष-व्रतम्

  • 18:12→19:45

Pradosha Vratam. Fast during the day and perform śivapūjā in Pradosha Kala.

प्रदोषे शिवपूजां तु ये कुर्याच्छ्रद्धया युताः।
न भवेत् तस्य दारिद्र्यं जन्मान्तरशतेष्वपि॥
त्रयोदश्यां दिवा स्थित्वा निराहारो महेश्वर।
नक्तं भोक्ष्यामि देवेश त्राहि मां कृपया हर॥

विश्वं विष्णू रुद्र विश्वाधिकोऽसि
यज्ञो विष्णुस्त्वं तु राजाध्वराणाम्।
श्रीशस्वर्णाद्री आत्महस्ताग्रसंस्थौ
श्रीकण्ठोऽव्याद् देवताब्राह्मणोऽस्मान्॥
हालाहलं हर नियम्य परानियाम्यं
सर्वान् सुरान् सपदि यः स्वनतानरक्षत्।
दृप्तानशिक्षत पुनर्युधि दक्षयज्ञे
स त्वं प्रभुः पशुपतिः प्रभुलक्षणोऽव्याः॥
गङ्गा धृता न भवता शिव पावनीति
नास्वादितो मधुर इत्यपि कालकूटः।
संरक्षणाय जगतां करुणातिरेकात्
कर्मद्वयं कलितमेतदनन्यसाध्यम्॥
गङ्गा धृता त्वयेशान गङ्गादर्पोऽपि नाशितः।
भगीरथानुग्रहार्थं लोकासम्भेदहेतवे॥

Details

तिलपद्म-द्वादशी/तिलोत्पत्ति

Observed on Śukla-Dvādaśī tithi of Māghaḥ (lunar) month (Sūryōdayaḥ/puurvaviddha).

Mahavishnu created black sesame by extreme tapaḥ on this day; light tila dīpam and offer tilānnam naivēdyam.

माघे तु शुक्लद्वादश्यां यतो हि भगवान् पुर।
तिलान् उत्पादयामास तपः कृत्वा सुदारुणम्॥
तिलानामाधिपत्ये तु विष्णुस्तत्र कृतः सुरैः।
तस्यामुपोषितः बातस्तिलैस्तस्यां यजेद्धरिम्॥
तिलतैलेन दीपाश्च देया देवगृहेषु च।
निवेदयत्तिलानेव होतव्याश्च तथा तिलाः॥
तिलान्दत्त्वा च विप्रेभ्यो भक्षयेच्च तिलानिह।

Details

तिरुच्चॆन्दूर् मुरुगऩ् माचित् तिरुविऴा 9म् नाळ्—तङ्ग कैलाच वाहऩम्

The Tiruchendur Brahmotsavam of Masi each year is very special, wherein all the three temple chariots are dragged and the festival is conducted for twelve days, concluding with a Teppam or Float Festival. This marks the ninth day of the festival. The special vahanam for the day is a Golden Kailasha.

Details

वराह-द्वादशी

Observed on Śukla-Dvādaśī tithi of Māghaḥ (lunar) month (Sūryōdayaḥ/puurvaviddha).

Details

वराह-कल्पादिः

Observed on Śukla-Trayōdaśī tithi of Māghaḥ (lunar) month (Aparāhṇaḥ/vyaapti).

varāha-kalpādiḥ is observed on this day. Performing śrāddha on this day gives akṣayatr̥pti to pitrs. Although there are 30 Kalpadis described in various puranas, 7 of them are particularly special.

अथ कल्पादयो राजन्कथ्यन्ते तिथयः शुभाः।
यासु श्राद्धे कृते तृप्तिः पितॄणामक्षया भवेत्॥
(३० कल्पादयः प्रदिष्टाः)
—हेमाद्रौ नागरखण्डे
ब्रह्मणो यद्दिनादर्वाक्कल्पस्यादिः प्रकीर्तितः।
वैशाखस्य तृतीयायां कृष्णायां फाल्गुनस्य च॥
पञ्चमी चैत्रमासस्य तस्यैवान्या तथा परा।
शुक्ला त्रयोदशी माघे कार्तिकस्य तु सप्तमी॥
नवमी मार्गशीर्षस्य सप्तैताः संस्मराम्यहम्।
कल्पानामादयो ह्येता दत्तस्याक्षय्यकारकाः॥
—मत्स्यपुराणे

Details